De MARK-methode (M.A.R.K.-methode) is een methode die inkoopteams helpt de aanbestedingsplannen van inschrijvende partijen zo goed en objectief mogelijk te beoordelen. De MARK-methode bevat een werkwijze om de aanbestedingsplannen van inschrijvers te analyseren op aanbod, onderscheidend vermogen en onderbouwing. Aangezien methodes bij Rijkswaterstaat vaker dan eens doorrollen naar de rest van de (aanbestedingen)markt, is kennis van deze methode nuttig voor iedereen die zich bezighoudt met aanbestedingen.
Waar staat M.A.R.K. voor?
Meerkleurig Argumentatief ReferentieKader. Het is feitelijk een beoordelingsmethode, maar de naam verwijst ook subtiel naar de exercitie waarin beoordelaars tekstdelen in de plannen met kleuren ‘markeren’. Een ‘MARK’ in deze methode staat trouwens voor een tekst met daarin de set ‘maatregel, resultaat en onderbouwing staat.’ Zie ook de afbeelding bovenaan.
Wat is de eerste analyse die beoordelaars doen als zij de MARK-methode hanteren?
Beoordelaars gaan eerst, afzonderlijk van elkaar, met de stift door alle aanbestedingsplannen (EMVI-plannen) van inschrijvers heen. Met 4 kleuren markeren ze in de teksten de volgende elementen:
- Maatregel: hoe een inschrijver iets gaat realiseren. Ook oorzaak genoemd.
- Gevolg: wat die maatregel bijdraagt aan de doelstelling. Ook gevolg genoemd.
- Verklaring: waarom werkt de maatregel en leidt het tot het resultaat. Het waarom.
- Onderbouwing: hoe de inschrijver zo zeker weet dat het werkt.
Wat is de tweede stap die beoordelaars doen als zij de MARK-methode hanteren?
Beoordelaars gaan vervolgens individueel verder en geven aan elk set van resultaat-maatregel-onderbouwing een waardering op meerwaarde. Ze letter hierbij in de basis op 3 beoordelingsaspecten van de ‘MARK’:
- Bijdrage aan de doelstelling (van het beoordelingscriterium en/of project)
- SMART
- Onderbouwd
Met de lijst van waarderingen op meerwaarde (per MARK) ontstaat een overzicht van plussen en minnen per inschrijver. Deze overzichten per inschrijver zijn feitelijk een (min of meer) objectieve beoordeling van een inschrijver.
Wat is de derde stap die beoordelaars doen als zij de MARK-methode hanteren?
Met alle overzichten per inschrijver bij de hand, kan een beoordelaar de inschrijvingen (min of meer) objectief beoordelen om tot een score te komen. Elke individuele beoordelaar geeft dus nu één score aan een plan. Ter volledigheid: dit doet de beoordelaar voor ieder gunningscriterium.
De MARK-methode schrijft níet voor op welke manier de verschillende plussen en minnen van een aanbestedingsplan moeten worden afgewogen om tot één score voor het plan te komen. In de praktijk zien we dat aanbestedende diensten afwegen welke plussen en minnen zij zwaarwegend achten in het proces om tot één score te komen. Maar in een extreem geval zou een beoordelaar dus één plus of één min zo significant kunnen vinden ten opzichte van alle andere, dat die de plus of min de score voor het betreffende gunningscriterium compleet bepaalt (het zij positief dan wel negatief).
In de praktijk zien we in gunningsbrieven de waardering van verschillende MARK’s uit onze aanbestedingsplannen terugkomen. Daarbij wordt vaak aangegeven hoe de verschillende onderdelen van het plan ontvangen zijn (bijv. “onderdeel A bevat veel onderscheidende meerwaarde voor opdrachtgever”) en hoe de verschillende waarderingen van MARK’s zijn afgewogen tot één score (bijv. “omdat inschrijver op onderdelen A en B en D zeer onderscheidend is met zijn aanbod en ook op onderdeel C meerwaarde biedt, hetzij beperkt, en met name onderdelen A en B belangrijk zijn voor opdrachtgever, is dit gunningscriterium door opdrachtgever als 9/10 beoordeeld”).
Wat is de vierde stap die beoordelaars doen als zij de MARK-methode hanteren?
Beoordelaars voeren als vierde en laatste stap de zogenaamde consensusdiscussie. Samen komen zij tot één score voor elke inschrijver (en als nodig voor elk gunningscriterium apart natuurlijk). De overzichten aan plussen en minnen per inschrijver zijn hierbij input voor de discussie. Omdat beoordelaars met de M.A.R.K.-methode vooraf al individueel belangrijke tekstdelen markeren, is het eenvoudiger om de discussie te voeren over de totstandkoming van één score. Dit stelt het beoordelingsteam in staat om (meer) objectief en sneller tot een goede eindbeoordeling te komen. Ook helpt het analyseren van de inschrijvingen middels de MARK-methode bij het terugkoppelen van de beoordelingen aan de inschrijvers in de gunningsbrieven.
Hoe schrijf je optimaal aanbestedingsplannen voor MARK?
Bij Tenderteam schreven we aanbestedingsplannen in 2018 al met tekststructuren die aansloten bij de MARK-methode. We hebben dan ook ruime ervaring in het schrijven van aanbestedingsplannen voor MARK, en hebben dit ook meermaals positief teruggekregen vanuit Rijkswaterstaat, zeker toen zij net begonnen met MARK. Lees hierover meer op de blog over BRAVO schrijven of leer hoe je aanbestedingsplannen voor MARK schrijft in onze cursus “Winnend plan van aanpak schrijven”.