Verboden woorden zijn woorden die je niet in een tekst zou moeten gebruiken. Voorts, hetgeen, dienaangaand, het zijn niet allemaal foute woorden, maar ze horen niet in een prettig leesbare tekst thuis.
Het vervelende aan verboden woorden is dat ze zo hardnekkig zijn. Gebruikers lijken hun teksten te willen opwaarderen, interessanter maken, ingewikkelder, deskundiger, mooier maken, Het gaat in ieder geval om woorden die zij op de camping of andere normale omgeving nooit zouden gebruiken. De lijst is lang. Hieronder een paar voorbeelden die ik bij herhaling tegenkom. Maak voor jezelf een lijst en zet daar goed bruikbare synoniemen bij.
Middels
‘Middels een rapportage brengen wij u maandelijks op de hoogte’. Werd middels eind vorige eeuw eerst nog verworpen als verfoeid germanisme (mittels in het Duits), intussen kunnen we het woord rekenen tot de standaardtaal. Taal is een levend ding. Als genoeg mensen een woord blijven gebruiken, belandt het woord er vanzelf in. Als mensen middels blijven gebruiken, wordt het niet meer echt als fout gezien. Dat neemt niet weg dat middels erg formeel klinkt en negatieve associaties kan oproepen. Meteen vervangen door ‘met’ of ‘door middel van’.
Data
Vaak te beluisteren en niet alleen onder ICT-mensen: ‘de data is’ in plaats van ’de data zijn’. Data is het meervoud van het Latijnse datum. Maar iemand is in het afgelopen decennium begonnen om data te zien als een enkelvoudig woord, vergelijkbaar met informatie, geld, onderzoek. Waarom die persoon zoveel navolgers heeft gekregen, blijft duister, maar vanaf vandaag alleen nog maar data in meervoudsvorm. Niet alleen als voor gegevens, maar ook voor kalenderdagen.
Echter
Echter is een woord waar in gesproken taal meestal iets dreigends vanuit gaat. ‘Ik kan helemaal met u meegaan’, dan een adempauze en vervolgens met iets te luide stem ‘ECHTER’ En dan komen de bezwaren. Ook in teksten klinkt ‘echter’ ambtelijk, onvriendelijk, haast agressief. Met echter kun je ook geen vloeiende zin maken, Je moet de zin ermee beginnen en dan een komma plaatsen, anders struikel je er waarschijnlijk over. ‘Maar’ is een prettige vervanger.
U met een hoofdletter
Bij tenders zie je dat vaak terugkomen in begeleidende brieven. Op momenten dat een inschrijver de aanbestedende partij rechtstreeks aanspreekt, denkt hij vermoedelijk voordeel te halen door die partij op een bijzonder voetstuk te plaatsen. Want U met een hoofdletter is in onze moderne tijd de aanspreekvorm voor iemand die zeer veel eerbied geniet, een koning, heilige persoon of god. Toegegeven, de aanbesteder waant zich soms in die regionen, maar u met een kleine letter volstaat in het zakelijke verkeer. U met een hoofdletter wordt tegenwoordig als hopeloos ouderwets ervaren.
